ITR filing : तुमच्याकडे फॉर्म 16 नाही? नो टेन्शन! तरीही तुम्ही प्राप्तिकर विवरणपत्र भरू शकता, पाहा कसे

फॉर्म 16 शिवाय आयटीआर कसा फाइल करावा 

ITR filing without Form 16 : नवी दिल्ली : प्राप्तिकर विवरणपत्र भरण्याची (ITR Filing)अंतिम मुदत जवळ आली आहे. ITR दाखल करण्याची अंतिम तारीख 31 जुलै 2022 आहे. त्यामुळे अनेकांची यासाठी धावपळ सुरू झाली आहे. तुमच्या नोकरी, व्यवसाय किंवा उत्पन्नाच्या साधनानुसार प्राप्तिकर विवरणपत्र (ITR) भरताना आयटीआर फॉर्म निवडला जातो. नोकरदारांसाठी प्राप्तिकर विवरणपत्र भरण्यासाठी महत्त्वाचे दस्तावेज म्हणजे फॉर्म 16 (Form 16) हे असते. कोणत्याही नोकरदार किंवा पगारदार व्यक्तीला त्याचे प्राप्तिकर विवरणपत्र दाखल करण्यासाठी फॉर्म 16 हे सर्वात महत्वाचे दस्तऐवजांपैकी एक आहे. हा स्त्रोतावरील कर कपातीचा रेकॉर्ड आहे (TDS) आणि पगारदार करदात्याने आर्थिक वर्षात भरलेल्या एकूण कराचा तपशील असतो. प्रत्येक कंपनीला आर्थिक वर्षाच्या शेवटी दस्तऐवज जारी करणे आवश्यक आहे. मात्र जर तुमच्याकडे फॉर्म 16 नसेल तरीदेखील तुम्हाला तुमचे प्राप्तिकर विवरणपत्र दाखल करता येते.(Even if you do not have From 16 you can file ITR)

अधिक वाचा : ITR Filing: प्राप्तिकर विवरणपत्राची शेवटची तारीख, नेमका किती कर भरावा आणि कर नियोजन कसे करावे, जाणून घ्या

आयटीआर दाखल करण्याच्या बाबतीत हे सर्वात महत्त्वाचे दस्तऐवज असले तरी, काहीवेळा, नियोक्त्याला आर्थिक समस्यांचा सामना करावा लागतो किंवा व्यवसाय बंद करण्याचे नियोजन यासह विविध कारणांमुळे कर्मचाऱ्यांना ते मिळत नाही. एखाद्या व्यक्तीने आर्थिक वर्षात नोकरी बदलल्यास फॉर्म जारी करण्यास विलंब होऊ शकतो. परंतु यासंदर्भात काळजी करण्याची गरज नाही कारण तुम्ही फॉर्म 16 न मिळवताही तुमचा इन्कम टॅक्स रिटर्न भरू शकता. हे तुमची सॅलरी स्लिप वापरून केले जाऊ शकते कारण मासिक स्टेटमेंटमध्ये सर्व कपातीचे तपशील देखील दिसतात.

फॉर्म 16 शिवाय प्राप्तिकर विवरणपत्र (ITR Filing) कसे दाखल करावे ते जाणून घ्या-

एकूण उत्पन्नाची गणना करा

तुम्ही रिटर्न भरत असलेल्या आर्थिक वर्षासाठी दरमहा मिळालेल्या रकमा एकत्र करून हे सहज करता येते. जर तुम्ही आर्थिक वर्षात नोकऱ्या बदलल्या असतील तर नवीन नियोक्त्याकडून मिळालेला पगार देखील समाविष्ट करा. TDS, भविष्य निर्वाह निधी कपात, मूळ वेतन, भत्ते आणि भत्ते यासारखे तपशील पगाराच्या स्लिपमध्ये दाखवले जातील.

फॉर्म 26AS वापरून TDS मोजा

वर्षभरासाठी तुमच्या एकूण उत्पन्नाची गणना केल्यानंतर, मासिक पगाराच्या स्लिपमधून तुमच्या नियोक्ता/नियोक्त्यांद्वारे कापलेल्या कराच्या रकमेची गणना करा. नंतर ही एकूण रक्कम फॉर्म 26AS शी जुळवा, ज्यात ई-फायलिंग वेबसाइटवर लॉग इन करून प्रवेश केला जाऊ शकतो. फॉर्म 26AS एक एकत्रित कर विवरण आहे ज्यामध्ये TDS, स्त्रोतावर जमा केलेला कर, भरलेला आगाऊ कर आणि स्व-मूल्यांकन कर यांचा तपशील असतो.

अधिक वाचा : ITR Filing : 31 जुलैपूर्वी भरा प्राप्तिकर विवरणपत्र...सरकार म्हणतंय मुदत वाढणार नाही

एचआरए कपातीची गणना करा

पुढची पायरी म्हणजे घरभाडे भत्ता (HRA) मिळणाऱ्या कर्मचाऱ्यांसाठी दावा करणे. तुम्ही भाडे भरल्यास, तुम्ही कपातीचा दावा करू शकता, परंतु तुम्हाला आर्थिक वर्षाच्या प्रत्येक तिमाहीसाठी किमान एक भाडे पावती दाखल करावी लागेल. शिवाय, जर करदात्याकडे गृहकर्ज असेल तर ते भरलेल्या व्याजावर कपातीचा दावा करू शकतात.

इतर स्त्रोतांकडून उत्पन्न

इतर स्त्रोतांकडून मिळणारे उत्पन्न जसे की मालकीचे व्यवसाय ज्यांना ऑडिटची आवश्यकता नाही, बँक ठेवींवर मिळणारे व्याज, म्युच्युअल फंड इ. तुमच्या ITR फाइलिंगमध्ये नोंदवले जावे.

अधिक वाचा : Banking, Bank Holiday : ऑगस्ट २०२२ मध्ये भारतात १३ दिवस बँका बंद राहणार

एकूण कपातीची गणना करा

एकदा तुम्ही एकूण उत्पन्नाची गणना केल्यानंतर, आयकर कायद्याच्या कलम 80C आणि 80D आणि इतर अंतर्गत वजावटीची गणना करा. सर्व कपातीची मर्यादा निर्दिष्ट केली आहे. एखादी व्यक्ती कलम 80C अंतर्गत EPF, PPF आणि LIC ठेवींवरील 1,50,000 रुपयांपर्यंतच्या कपातीचा दावा करू शकते.
आरोग्य विम्यासाठी भरलेल्या प्रीमियमची वजावट कलम 80D अंतर्गत दावा केली जाऊ शकते. EPF कपातीसाठी, फक्त तुमच्या योगदानाची गणना करा, नियोक्त्याच्या योगदानाची नाही. फॉर्म 26AS सह तपशील जुळवा.