Budget 2022 | 1947 पासून आतापर्यंत, जाणून घ्या बजेटशी संबंधित 10 ऐतिहासिक तथ्ये!
Budget 2022 : र्थमंत्री निर्मला सीतारामन (Finance Minister Nirmala Sitharaman)1 फेब्रुवारी 2022 रोजी त्यांचा चौथा अर्थसंकल्प (Budget 2022)सादर करतील. यंदाचा केंद्रीय अर्थसंकल्प म्हणजे 2022-23 या आर्थिक वर्षासाठीचा अर्थसंकल्प पूर्णपणे पेपरलेस असेल. बजेटशी संबंधित 10 ऐतिहासिक तथ्ये जाणून घेऊया.
अर्थसंकल्पाशी निगडीत ऐतिहासिक बाबी
थोडं पण कामाचं
- 2022-23 चा केंद्रीय अर्थसंकल्प 1 फेब्रुवारी रोजी सकाळी 11 वाजता लोकसभेत सादर केला जाईल.
- कोरोनाच्या काळात अर्थमंत्री डिजिटल बजेट सादर करणार आहेत.
- अर्थसंकल्पाच्या एक दिवस आधी म्हणजे 31 जानेवारीला आर्थिक सर्वेक्षण सादर होणार आहे.
Budget 2022 : नवी दिल्ली : अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन (Finance Minister Nirmala Sitharaman)1 फेब्रुवारी 2022 रोजी त्यांचा चौथा अर्थसंकल्प (Budget 2022)सादर करतील. यंदाचा केंद्रीय अर्थसंकल्प म्हणजे 2022-23 या आर्थिक वर्षासाठीचा अर्थसंकल्प पूर्णपणे पेपरलेस असेल. जाणून घेऊया बजेटशी संबंधित 10 ऐतिहासिक तथ्ये. ( From 1947 till date, 10 Historic facts about the Budget of India)
अर्थसंकल्पाशी निगडीत ऐतिहासिक बाबी -
- अर्थमंत्र्यांनी, ओमिक्रॉनच्या घडामोडी लक्षात घेऊन, यावर्षी हलवा उत्सवाची 70 वर्षे जुनी परंपरा संपवली आणि कर्मचाऱ्यांना मिठाईचे वाटप केले.
- यापूर्वी 2019 मध्ये, अर्थमंत्र्यांनी पारंपारिक चामड्याची ब्रीफकेस बदलली होती आणि बुककीपिंगसह संसदेत पोहोचले होते. त्यात राष्ट्रचिन्ह रिबनने गुंडाळले होते.
- 1 फेब्रुवारी 2020 रोजी, अर्थमंत्र्यांनी देशाच्या इतिहासातील आतापर्यंतचे सर्वात मोठे अर्थसंकल्पीय भाषण दिले. अर्थमंत्र्यांचे भाषण २ तास ४१ मिनिटांचे होते. जुलै 2019 मध्ये पूर्णवेळ केंद्रीय अर्थसंकल्प सादर करणाऱ्या अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन या पहिल्या महिला अर्थमंत्री ठरल्या.
- भारताचा पहिला अर्थसंकल्प स्कॉटिश अर्थशास्त्रज्ञ जेम्स विल्सन यांनी मांडला होता. त्यांनी 'द इकॉनॉमिस्ट' या प्रकाशनाची स्थापना केली.
- स्वतंत्र भारताचा पहिला अर्थसंकल्प २६ नोव्हेंबर १९४७ रोजी तत्कालीन अर्थमंत्री आरके षण्मुखम चेट्टी यांनी सादर केला होता. 1955 पर्यंत अर्थसंकल्प फक्त इंग्रजीत सादर केला जात होता. तथापि, 1955-56 पासून अर्थसंकल्पीय दस्तऐवज इंग्रजी आणि हिंदी दोन्ही भाषेत छापले जातात.
- अर्थसंकल्प सादर करणाऱ्या इंदिरा गांधी या पहिल्या महिला होत्या. 1970-71 मध्ये त्यांनी काही काळ अर्थमंत्री म्हणून पदभार स्वीकारला. त्यावेळी त्या पंतप्रधानही होत्या.
- 2016 पर्यंत, भारताचा केंद्रीय अर्थसंकल्प फेब्रुवारीच्या शेवटच्या दिवशी लोकसभेत सादर केला जात होता. तथापि, 2017 मध्ये माजी अर्थमंत्री अरुण जेटली यांनी 1 फेब्रुवारी रोजी अर्थसंकल्प सादर केला होता.
- 92 वर्षे स्वतंत्रपणे सादर होणारा रेल्वे अर्थसंकल्प 2017 मध्ये केंद्रीय अर्थसंकल्पात विलीन करण्यात आला.
- केंद्रीय अर्थसंकल्प हे वार्षिक आर्थिक विवरण आहे ज्यामध्ये विशिष्ट आर्थिक वर्षात सरकारचे महसूल आणि खर्चाचे अंदाजे उत्पन्न असते. वित्त मंत्रालयातील आर्थिक व्यवहार विभाग केंद्रीय अर्थसंकल्प तयार करतो जो अर्थमंत्री सादर करतात.
- एक अंतरिम अर्थसंकल्प निवडणुकीच्या वर्षात तयार केला जातो आणि निवडणुकीपूर्वी सादर केला जातो, जसे की 2019 मध्ये लोकसभा निवडणुका झाल्या होत्या. निवडणूक संपली आणि नवीन सरकार सत्तेवर आले की पुन्हा अर्थसंकल्प सादर केला जातो. नवीन सरकार निवडणुकीनंतर उर्वरित आर्थिक वर्षाचा अंतिम अर्थसंकल्प सादर करते.
- सोमवारी राष्ट्रपती रामनाथ कोविंद यांच्या अभिभाषणाने संसदेच्या अर्थसंकल्पीय अधिवेशनाला सुरुवात होते आहे.
आर्थिक सर्वेक्षण 2021-22 अहवाल संसदेत सादर
संसदेच्या (Parliament) दोन्ही सभागृहात राष्ट्रपतींच्या अभिभाषणानंतर केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन (Finance Minister Nirmala Sitharaman)यांनी आर्थिक सर्वेक्षण 2021-22 अहवाल (Economic Survey 2022) लोकसभेत सादर केला. उद्या म्हणजे मंगळवार, 1 फेब्रुवारी 2022 रोजी सकाळी 11 वाजता 2022-23 या आर्थिक वर्षासाठीचा अर्थसंकल्प (Budget 2022) अर्थमंत्री सीतारामन सादर करतील. सर्वेक्षणाचा अंदाज आहे की आर्थिक वर्ष 2022-23 साठी भारताचा विकासदर ( GDP) 8-8.5% असेल. अर्थात विश्लेषकांच्या अपेक्षेपेक्षा म्हणजे 9% पेक्षा तो कमी आहे. चालू आर्थिक वर्षासाठी भारताचा विकासदर ( GDP) 9.2% राहण्याचा अंदाज आहे.
बातमीची भावकी
