वाहनांच्या वापरावर आधारित वाहन विमा,जाणून घ्या काय टेलीमॅटिक्स आहे

जाणून घ्या काय टेलीमॅटिक्स आहे  |  फोटो सौजन्य: Times Now

मुंबई :  मध्यमवर्गातील लोकांचे स्वता:चे घर करणं आणि कार घेणं हे मुख्य दोन स्वप्न असतात.  वाहन  (vehicle) विम्याच्या हफ्त्यामुळं वाहन आपल्या घरात ठेवणं हे मध्यमवर्गातील लोकांना महागाचे ठरत आहे. यामागील कारण म्हणजे, वाहनाचा घसारा कमी असूनही वाहनाच्या विम्याचा हफ्ता हा मोठा असल्याने वाहन महाग वाटू लागले आहे. हीच बाब लक्षात घेत भारतीय विमा नियमनने इर्डाईने वाहन मालकांचा त्यांच्या वाहनाचा वापरावर अधारित ऑटो (auto) विमा पॉलिसींसाठी (insurance policies) तंत्रज्ञान-सक्षम अॅ़ड - ऑन-योजना ऑफर करण्याची परवानगी दिली आहे. म्हणजेच वाहन जितके धावेल तितकाचा विमा हफ्ता हा भरावा लागणार आहे. ही योजना काय आहे, हे आपण सविस्तर जाणून घेऊ ..  (Vehicle usage based vehicle insurance, know  what is the  telematics)

अधिक वाचा  : महाराष्ट्रात निवासी डॉक्टरांचा संप सलग दुसऱ्या दिवशीही सुरू

साथीच्या आजाराच्या दोन प्रदीर्घ वर्षांचा परिणाम झाला आहे. या बदलांमुळे, आपल्या जीवनातील सर्व काही बदलले आहे, जिथून आपण काम करतो ते आपण कसे प्रवास करतो, हे सर्व बदलले आहे. अगदी आपल्या गाडी चालवण्याचा मार्गदेखील बदलला आहे. कोविड -19 ने घरातून काम करण्याची नवीन संकल्पना वास्तविकतेमध्ये आणली आहे. यामुळे वाहनाचा प्रवास किंवा वापर कमी झाला आहे. यावर आधारित भारतीय विमा नियमनने नवीन योजना लागू केली आहे. विमा नियामक IRDAIने नवीन नियम जाहीर केले आहेत.

या अंतर्गत आता वाहनधारकांना वाहन चालविण्याच्या पद्धतीनुसार मोटार विम्याचा प्रीमियम निवडता येणार आहे. हे हफ्ते  दोन टेलीमॅटिक्स अॅड-ऑन्स, पे-अॅझ-यू-यूज (PAYU) आणि पे-हाऊ-यू-यूज (PHYU), जे टेलीमॅटिक्स आणि ऑनबोर्ड डायग्नोस्टिक्स (ओबीडी) चा वापर ऑटोमोबाइल, ट्रक, यंत्रसामग्री यांच्यावर देखरेखीसाठी वापरले जात आहेत.

अधिक वाचा  : BJP MLA Laxman Jagtap : भाजप आमदार लक्ष्मण जगताप यांचे निधन

खराब किंवा घाईघाईने ड्रायव्हिंग केल्यास जास्त प्रीमियम मिळेल. त्यात म्हटले आहे की, ग्लोबल पोझिशनिंग सिस्टीम किंवा जीपीएसद्वारे वाहनाच्या ड्रायव्हिंग पॅटर्नवर लक्ष ठेवले जाईल. वाहनामध्ये मोबाइल अॅप किंवा एक लहान डिव्हाइस स्थापित केले जाईल, जे ही माहिती सामायिक करेल. याशिवाय, जीपीएसच्या मदतीने, विमा कंपनी विशिष्ट वाहनाच्या ड्रायव्हिंग पॅटर्नवर लक्ष ठेवण्यास सक्षम असेल. त्याचबरोबर तंत्रज्ञानाच्या मदतीने प्रत्येक वाहनाला ड्रायव्हिंग स्कोअर दिला जाईल, त्यावरून विम्याची रक्कम ठरवली जाईल.

टेलिमॅटिक्स म्हणजे काय?

टेलिमॅटिक्स डिजिटल माहितीच्या दीर्घ-अंतराच्या प्रसारणाशी संबंधित आहे. ‘टेलीमॅटिक्स’हा शब्द आता ऑटोमोटिव्ह उद्योगात सामान्यतः वापरला जातो. विशेषत: ओडोमीटर आणि जीपीएस डेटाच्या निरीक्षणाद्वारे देखरेख आणि ट्रॅकिंगच्या संदर्भात हे वापरले जाते. त्याचप्रमाणे, टेलीमॅटिक्स उपकरणे वेगवान तंत्रज्ञानाच्या प्रगतीसह विकसित झाली आहेत.  

अधिक वाचा  : वीज कर्मचाऱ्यांचा संप;बत्ती गुल झाल्यास 'या' नंबरवर करा रिंग

डॅशबोर्ड कॅमेरे हे विमाकर्त्यांना दाव्याच्या वैधतेचे विश्लेषण करण्यात आणि टक्करबद्दल माहिती प्रदान करण्यात मदत करू शकतात. जसे टक्कर झाल्यास, इशारा प्रणाली त्यासंबंधी शोधू घेऊ शकते आणि जर एखादी महत्त्वाची घटना घडली तर, विमा कंपनीच्या हेल्पलाइनवर सूचीबद्ध केलेल्या आपत्कालीन संपर्कांना एक एसएमएस पाठविला जाईल. त्यांना टक्करच्या क्षणी कारची स्थिती आणि आत असलेल्या व्यक्तींची संख्या कळवली जाईल.

वेगाने वाढणाऱ्या वापर-आधारित किंमती

वापर-आधारित किंमती मॉडेलचा अवलंब करणार्‍या प्रदात्यांशी व्यवहार करण्याचे फायदे ग्राहकांना माहित आहेत. जेव्हा आवश्यक असेल तेव्हाच वस्तू किंवा सेवा वापरा आणि तुम्ही प्रत्यक्षात जे वापरता त्यासाठीच पैसे द्या.अगदी सॉफ्टवेअर व्यवसायातही, SaaS पुरवठादार वापर-आधारित मॉडेल्सच्या बाजूने पारंपारिक सदस्यता किंमत सोडून देत आहेत, जे वर्तमान ग्राहक खरेदी ट्रेंड आणि त्यांची उत्पादने देत असलेल्या मूल्याचे अधिक अचूकपणे प्रतिनिधित्व करतात. यूबीपी, ज्याला उपयोग-आधारित किंमत म्हणूनही ओळखले जाते. यूबीपी हे ग्राहकाच्या देयकाला ते वापरत असलेल्याच वस्तू किंवा सेवेच्या रक्कमेशी जोडते.

अधिक वाचा  :विमानात प्रवाशाचं घृणास्पद कृत्य, महिलेच्या अंगावर केली लघवी

विमा क्षेत्राचा उदयोन्मुख जोखीम आणि ग्राहकांच्या मागण्यांवर आधारित नवीन, उत्साहवर्धक बाजारपेठा निर्माण करण्याचा मोठा इतिहास असूनही, याकडे वारंवार नावीन्यतेचे आश्रयस्थान म्हणून पाहिले जात नाही. संपूर्ण क्षेत्राने भारतामध्ये नाविन्यपूर्ण क्षेत्र विकसित केले आहे. तरिहीदेखील काही विमा कंपन्यांनी सक्रियपणे नवोपक्रमाला प्रोत्साहन दिले आहे.

वाढत्या ग्राहकांच्या अपेक्षा, कमी व्याजदर आणि ताज्या स्पर्धेमुळे, आज विमा कंपन्यांवर अधिक दृष्टिकोन घेण्याचा दबाव आहे.  भारतीय विमा नियामक आणि विकास प्राधिकरणाने (इर्डाई) सर्व आरोग्य विमा उत्पादनांसह अग्नी, मोटार, सागरी तसेच अभियांत्रिकीअंतर्गत बहुतेक सामान्य विमा उत्पादनांसाठी ‘वापरा आणि नोंद करा’प्रक्रिया सुधारित केली.‘वापरा आणि नोंद’चा दृष्टीकोन मूलत: विमा कंपन्यांना त्यांची उत्पादने नियामकाकडे दाखल केल्यानंतर बाजारात आणण्याची परवानगी देतो. दीर्घ प्रतीक्षा कालावधी काढून टाकतो आणि बदलत्या विमा उद्योगाला अधिक चांगल्या प्रकारे हाताळण्यासाठी ग्राहकांना अत्याधुनिक विमा उपाय प्रदान करण्यास सक्षम करतो.

 खरेदीदारांसाठी परिणाम

खाजगी वाहन आणि व्यक्तींच्या मालकीच्या दुचाकी वाहनांसाठी नवीन मोटार विमा नियम वापरकर्त्यांना त्यांच्या ऑटोमोबाईल वापरानुसार विम्यासाठी पैसे देण्याची परवानगी देतो. याचा मुळात अर्थ असा होतो की, विमा कंपनी ग्राहकांना त्यांची मूळ मोटर पॉलिसी ‘अॅसेट कम युसेज’पॉलिसीमध्ये रूपांतरित करू देईल. त्यामध्ये मूळ मोटार वाहन विम्यासाठी आकारला जाणारा प्रीमियम काही प्रमाणात वापरानुसार निश्चित केला जातो.

ग्राहक उपभोगाच्या आधारावर PAYU अंतर्गत विविध प्रकारच्या ‘किलोमीटर’मधून निवड करतील. विम्याच्या किंमतीमध्ये ग्राहकाने कार वापरणे अपेक्षित असलेल्या रक्कमेचाच समावेश असेल. ग्राहक पॉलिसीच्या कालावधीत त्यांच्या सुरुवातीच्या खरेदीसाठी अतिरिक्त किलोमीटरदेखील जोडू शकतात. नुकसानीच्या वेळी स:शुल्क किलोमीटर्स (किंवा ग्राहकाला प्रदान केलेले अतिरिक्त ग्रेस किलोमीटर्स) वापरले जात असतील तरच हे ‘अ‍ॅड-कव्हरेज’प्रभावी मानले जाईल.

दुसऱ्या अ‍ॅड-ऑन PHYU अंतर्गत प्रीमियमची रक्कम ड्रायव्हिंग वर्तन गुणांकावर अवलंबून असेल. सुरक्षित ड्रायव्हिंग पद्धती प्रदर्शित करणारे ग्राहक पॉलिसीच्या मूळ किमतीत भरीव बचतीसाठी पात्र ठरतात. चुकीच्या ड्रायव्हिंग वर्तनावर नकारात्मक गुण देत, हे धोरण उत्तम ड्रायव्हिंग वर्तनास बक्षीस देताना चांगल्या ड्रायव्हिंग सवयींच्या विकासास प्रोत्साहन देईल.

अ‍ॅड-ऑन्स खरेदी करण्यापूर्वी काय लक्षात घेतले पाहिजे?

विमाधारकाने हे सुनिश्चित केले पाहिजे की, अनेक किमी वाहन चालवले गेले असताना व इतर ड्रायव्हिंग-संबंधित निकष हे पॉलिसीच्या मुदतीदरम्यान किंवा दाव्याच्या वेळी कोणत्याही क्षणी सहजपणे निर्धारित केले जाऊ शकतात, मग ते तंत्रज्ञानाद्वारे असो वा वाहनाच्या उपकरणांमधील वाचन (जसे की ओडोमीटर) किंवा इतर कोणत्याही उपलब्ध पद्धतीद्वारे असोत. ही उपकरणे किंवा रीडिंगसह कोणतीही छेडछाड केली गेल्यास अॅड-ऑन निरुपयोगी ठरतात आणि परिणामी दावा नाकारला जाऊ शकतो.

तसेच, पॉलिसी कालबाह्य झाल्याच्या 30 दिवसांच्या आत नूतनीकरण केल्यास, आयसीआयसीआय लोम्बार्डच्या बाबतीत अधिकाधिक 1 हजार किलोमीटर पुढे नेले जाऊ शकते. नूतनीकरणाच्या अंतिम मुदतीपासून 30 दिवसांनंतर, न वापरलेले मायलेज पुढे नेले जाऊ शकत नाही. याव्यतिरिक्त, विमाधारक त्याच्या किंवा तिच्या गरजेनुसार कोणतीही उपलब्ध किलोमीटर श्रेणी निवडू शकतो. पॉलिसी कालावधी दरम्यान कोणत्याही क्षणी, जर पूर्वीचे सशुल्क किलोमीटर संपले तर विमाधारक अ‍ॅड-ऑन (उपलब्ध टॉप-अप पर्यायांमधून) टॉप अप करू शकतो.

कमी वाहन चालवल्यास कमी प्रीमियम भरावा लागेल

IRDAI ने सामान्य विमा कंपन्यांना नवीन विमा उत्पादने मंजूर केली आहेत. नवीन मोटार विमा नियमांनुसार, नियमितपणे चालणाऱ्या वाहनाच्या अंतरावर विम्यावरील प्रीमियमची रक्कम ठरवता येते. जर वाहन कमी वेळा वापरले जात असेल तर वापरावर आधारित संरक्षण मिळू शकते. युझर महिन्यातून एकदा निश्चित केलेल्या कमाल अंतरानुसार प्रीमियम दर देखील ठरवू शकतात.