Earth getting cold : झुरिच : येत्या काही वर्षांत पृथ्वीवरील जीवन (Life on Earth)संपेल का? असा प्रश्न आता समोर ठाकला आहे. एका अभ्यासात असे आढळून आले आहे की पृथ्वीचा (Earth) अंतर्भाग अपेक्षेपेक्षा वेगाने थंड होतो आहे. याचा अर्थ आपली पृथ्वीही बुध (Mercury) आणि मंगळ (Mars) यांप्रमाणे अपेक्षेपूर्वी निष्क्रिय होईल. ईटीएच, झुरिच यांच्या नेतृत्वाखालील संशोधकांनी प्राथमिक खनिज ब्रिजमनाइटच्या थर्मल गुणधर्मांचा अभ्यास केला. संशोधकांच्या टीमने एक मोजमाप प्रणाली विकसित केली आहे जी पृथ्वीच्या आत असलेल्या दबाव आणि तापमानाच्या स्थितीत प्रयोगशाळेत ब्रिजमनाइटची थर्मल चालकता मोजते. (Will our Earth become barren like Mercury & Mars, Planet is rapidly getting cold)
हे संशोधन 'जर्नल ऑफ अर्थ अँड प्लॅनेटरी सायन्स लेटर्स'मध्ये प्रसिद्ध झाले आहे. ४.५ अब्ज वर्षांपूर्वी, तरुण पृथ्वीचा पृष्ठभाग अत्यंत गरम होता आणि मॅग्माच्या खोल महासागराने व्यापलेला होता. लाखो वर्षांमध्ये, पृथ्वीचा पृष्ठभाग थंड झाला आणि एका पृष्ठभागामध्ये रुपांतरीत झाला. पृथ्वी इतक्या वेगाने कशी थंड झाली आणि वरील उष्णतेने चालणाऱ्या प्रक्रियांना थंड होण्यासाठी किती वेळ लागू शकतो, या प्रश्नाचे उत्तर अद्याप सापडलेले नाही.
संभाव्य उत्तर खनिजांच्या थर्मल चालकतेमध्ये असू शकते, जे पृथ्वीचा गाभा आणि आवरण यांच्यामध्ये सीमारेषा तयार करतात. हा थर महत्त्वाचा आहे कारण पृथ्वीच्या आवरणाचा खडक बाहेरील गाभ्याच्या गरम लोह-निकेल वितळण्याच्या थेट संपर्कात असतो. दोन थरांमधील तापमान हस्तांतरण खूप जास्त आहे, त्यामुळे येथे भरपूर उष्णता वाहत असल्याची शक्यता आहे. हा सीमावर्ती स्तर प्रामुख्याने खनिज ब्रिजमॅनाइटचा बनलेला आहे.
तथापि, हे खनिज पृथ्वीच्या गाभ्यापासून आवरणापर्यंत किती उष्णता चालवते याचा अंदाज संशोधकांना लावता आलेला नाही. या अडचणीवर मात करण्यासाठी, स्वित्झर्लंडमधील ETH झुरिचचे ग्रहशास्त्रज्ञ मोतोहिको मुराकामी यांच्या नेतृत्वाखालील शास्त्रज्ञांच्या चमूने ब्रिजमनाइटचा एक स्फटिक लेसरच्या सहाय्याने प्रकाशित केला. त्याचे तापमान २,४४० केल्विन पर्यंत वाढविण्यात आले आणि दबाव ८० गिगापास्कल इतका वाढविला गेला, जो पृथ्वीच्या खालच्या भागाच्या परिस्थितीप्रमाणेच होता.
"ही मापन प्रणाली आम्हाला दाखवते की ब्रिजमनाइटची थर्मल चालकता पूर्वीच्या अंदाजापेक्षा सुमारे १.५ पट जास्त आहे," मुराकामी म्हणाले. याचा अर्थ असा की गाभ्यापासून आवरणापर्यंत उष्णतेचा प्रवाह आपण विचार केला त्यापेक्षा जास्त आहे. त्यामुळे पृथ्वीचा आतील भाग ज्या वेगाने थंड होत आहे तो आपल्या विचारापेक्षा जास्त आहे. ही प्रक्रिया वेगवान देखील केली जाऊ शकते कारण जेव्हा ते थंड होते तेव्हा ब्रिजमॅनाइट पोस्ट-पेरोव्स्काइट नावाच्या दुसऱ्या खनिजात बदलते, जे आणखी थर्मलली प्रवाहकीय असते. यामुळे गाभ्यापासून आच्छादनापर्यंत उष्णता कमी होण्याचे प्रमाण वाढू शकते.